Hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is een medische term voor een ziekte die wordt gekenmerkt door overmatige groei van de hartspier.
HCM is de meest voorkomende hartziekte bij de kat. Er zijn schattingen dat misschien wel 10-20 % van alle katten een vorm van HCM heeft. Binnen bepaalde rassen zoals de Maine coon en de ragdoll komt de ziekte nog vaker voor, maar ook bij de gewone huiskat is HCM een veelvoorkomende ziekte.
Erfelijk
HCM is een erfelijke hartziekte. Het ziekteverloop is als volgt. Een kat wordt met een gezond hart geboren. Door een afwijking in het erfelijk materiaal (genetische mutatie) ontstaan op latere leeftijd zieke spiercellen in het hart. Deze afwijkende hartspiercellen veroorzaken een verdikte hartspierwand. De leeftijd waarop de verdikking optreedt is enorm variabel. Dit kan vanaf 6 maanden leeftijd plaatsvinden, maar ook pas op 15-jarige leeftijd. Een genetische mutatie die leidt tot HCM kan ook worden doorgegeven aan nakomelingen.
Door de verdikking van de hartspier wordt deze stugger en kan het hart zich minder goed vullen. In de verdikte hartspier ontstaan ook kleine beschadigingen waardoor hartritmestoornissen en littekens kunnen ontstaan. De veranderingen in het hart kunnen progressief zijn. Bij sommige maar niet alle katten met HCM verslechtert het hart zodanig dat ze er last van krijgen. De ziekte kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige katten met HCM worden benauwd, andere vallen flauw, krijgen een pijnlijke verlamming aan één of meerdere poten of vallen plotseling dood neer. Er zijn ook katten die HCM hebben maar nooit ziekteverschijnselen ontwikkelen. Waardoor het verloop van HCM zo kan variëren is niet bekend.
Wat is het doel van screenen van katten met HCM?
Het doel van screenen is het opsporen van katten die gezond lijken maar toch HCM blijken te hebben. Het gaat dus om katten die geen ziekteverschijnselen hebben. Ze lijken dus helemaal gezond voor eigenaar en dierenarts. Het vaststellen van HCM kan van belang zijn, ook al zijn er nog geen symptomen. Is de diagnose HCM gesteld bij een kat, dan wordt deze kat uitgesloten voor de fok.
Welke screeningtesten voor HCM zijn er?Lichamelijk onderzoek: Zowel hartslag, ademhaling en hartgeluiden van een kat kunnen volledig normaal zijn. Tijdens het beluisteren van het hart met een stethoscoop hoort men normaliter het sluiten van hartkleppen. Soms is echter een extra geluidje hoorbaar in de vorm van een hartruis. Vele katten met HCM hebben een hoorbare hartruis maar lang niet alle katten met HCM hebben een hartruis. Bovendien blijken lang niet alle katten met een hartruis HCM te hebben. Kortom, lichamelijk onderzoek alleen geeft geen uitsluitsel over de aan- of afwezigheid van HCM. Er zijn dus andere testen nodig.
Echocardiografisch onderzoek: Op dit moment is echocardiografie (echo van het hart) de meest betrouwbare methode om een verdikking van de hartspier door HCM in beeld te krijgen. Door middel van echocardiografie kan het bewegende hart in beeld worden gebracht bij een wakkere kat. Tijdens het echocardiografische onderzoek loopt ook een ECG mee. Dit is noodzakelijk om bepaalde metingen van de grootte van het hart goed uit te kunnen voeren. Daarnaast kan het hartritme van de kat gedurende langere tijd goed gecontroleerd worden. Na een echocardiografisch onderzoek van het hart kan vaak uitsluitsel gegeven worden over de oorzaak van een eventuele hartruis, de functie van het hart, de aanwezigheid of afwezigheid van hartziekte en de prognose van die hartziekte.
Daarnaast is een echo-onderzoek een momentopname. Heeft een 1-jarige kater nog geen verdikte hartspier, dan wil dat niet zeggen dat dit de rest van zijn leven zo blijft. Ook op latere leeftijd kan er alsnog een verdikking door HCM ontstaan. Daarom moeten dieren waarmee gefokt wordt jaarlijks een echocardiografisch onderzoek ondergaan.
Bron: dierengeneeskunde.nl